Translational Immunology: A Great Team!

Congratulations to Dr Aleksandra Brajic!

Dr Aleksandra Brajic just won the best poster award at the Center for Brain and Disease Research. Winning against such strong competition, and on a project that does not involve the brain, is a real achievement! Dr Brajic's work on the lncRNA Flatr and regulatory T cells will be published soon.

 

Translational Immunology lab in the news

Our research was featured tonight on VRT News:

Speaking roles by Carine Wouters, Erika Van Nieuwenhove and Adrian Liston. Cameos from Stephanie Humblet-Baron, John Barber and Pier-Andree Penttila

 

 

Original research: Van Nieuwenhove et al. 2018 Journal of Allergy and Clinical Immunology. "A kindred with mutant IKAROS and autoimmunity"

If you would like to support our clinical research, and allow us to take on more cases like these, you can make a tax-deductable donation the Ped IMID fund, by transferring to IBAN-number BE45 7340 1941 7789, BIC-code: KREDBEBB with the label "voor EBD-FOPIIA-O2010".

Scientists uncover new genetic cause of lupus on World Lupus Day

A team of scientists and clinicians has identified a novel mutation causing an unusual form of the autoimmune disease lupus. The genetic analysis of a Belgian family sheds new light on the disease mechanisms underlying lupus, which could possibly yield new therapeutic approaches for patients. The findings are published in the Journal of Allergy and Clinical Immunology in the week leading up to World Lupus Day.

Lupus is an autoimmune disorder, meaning that the body’s immune system mistakenly attacks its own tissues. Lupus can affect multiple organs but its cause is often not clear. Usually a combination of genetic and environmental factors is at play.

Researchers in Leuven have now discovered a novel genetic mutation in a patient that presented at the age of 12 with both lupus and problems in the ability of the immune system to fight common infections. This unusual combination of symptoms was quite puzzling.

By analyzing the patient’s DNA and that of the parents, the scientists could trace the problem down to a specific mutation in the so-called Ikaros gene. This gene encodes the Ikaros protein that in turn binds DNA to affect the expression of other proteins.

Erika Van Nieuwenhove, clinician and scientist at VIB-KU Leuven, explains how the mutation caused the patient’s immune system to be hyperactive: “Because of the mutation, Ikaros can no longer bind its target DNA properly. We also observed that certain immune cells of the patients were hyperactive, even in the absence of stimulation. The link between both observations turned out to be CD22, a protein that normally dampens the immune response. In normal conditions, Ikaros stimulates the expression of this inhibitor, but this was not the case in this patient.”

About 5 million people worldwide have lupus, but a causative mutation in Ikaros is very rare. “Small changes in Ikaros are associated with susceptibility to adult-onset lupus, but because the effects are weak it is hard to work out what Ikaros is doing to the immune system,” explains prof. Adrian Liston (VIB-KU Leuven), who heads the lab for translational immunology and is lead author of the study. “In this particular family, however, a mutation created a large change in Ikaros, causing early-onset lupus. The mutation was strong enough to allow us to work out how changes in Ikaros cause lupus and immune deficiency.”

Although the patient in this study has a very rare form of lupus, the discovery nevertheless helps to map the overall disease mechanisms, underscores prof. Carine Wouters, pediatric rheumatologist at University Hospitals Leuven and co-lead of the study: “The mechanism we uncovered in this patient could also be meaningful in a different context with other patients. Now that we understand what goes wrong in this particular case, it could help us think of better targeted treatments for others as well.”

Original research: Van Nieuwenhove et al. 2018 Journal of Allergy and Clinical Immunology. "A kindred with mutant IKAROS and autoimmunity"

If you would like to support our clinical research, and allow us to take on more cases like these, you can make a tax-deductable donation the Ped IMID fund, by transferring to IBAN-number BE45 7340 1941 7789, BIC-code: KREDBEBB with the label "voor EBD-FOPIIA-O2010".

Nieuwe genetische oorzaak van lupus ontdekt

Leuvense artsen en onderzoekers ontdekken een DNA-fout die een ongewone vorm van de auto-immuunziekte lupus kan veroorzaken. Door het DNA van een jonge patiënt en diens ouders na te gaan slaagden ze erin het ziektemechanisme beter te belichten, wat op termijn tot betere behandelingsmogelijkheden zou kunnen leiden, ook voor andere patiënten. De resultaten werden vlak voor Wereld Lupusdag gepubliceerd in het vakblad ‘Journal of Allergy and Clinical Immunology’.

Lupus is een auto-immuunziekte die verschillende organen kan aantasten. Het afweersysteem maakt hierbij antistoffen aan tegen het eigen lichaam. De oorzaak is in veel gevallen onduidelijk, vaak speelt er een combinatie van zowel erfelijke als omgevingsfactoren.

Leuvense onderzoekers ontdekten nu een nieuwe genetische mutatie bij een patiënt die al op 12-jarige leeftijd lupus kreeg, maar tegelijkertijd ook heel weinig antistoffen aanmaakte om zich te beschermen tegen infecties. Deze ongewone combinatie van symptomen vormde een raadsel voor de artsen.

Dankzij een speurtocht in het DNA van de patiënt en van beide ouders, kon het team van wetenschappers de oorzaak herleiden naar een specifieke fout in het gen voor Ikaros. Dit gen is de blauwdruk voor een eiwit dat op zijn beurt aan DNA kan binden om de productie van andere eiwitten te stimuleren.

Erika Van Nieuwenhove, arts-onderzoeker aan VIB-KU Leuven, verduidelijkt waarom de drempel voor activatie van het afweersysteem daardoor zo laag is bij deze patiënt: “Door de fout in het gen kan Ikaros niet meer goed aan het DNA binden. We zagen ook dat bepaalde immuuncellen van de patiënt hyperactief waren, zelfs zonder stimulatie. De link tussen beide was het CD22 eiwit, dat normaalgezien de immuunreactie tempert. Ikaros stimuleert normaal de productie van deze demper, maar dus niet bij deze patiënt.”

Lupus bij kinderen komt relatief vaak voor, maar dat de oorzaak bij het Ikaros eiwit ligt is heel zeldzaam. “Kleine wijzigingen in Ikaros verhogen de kans op lupus bij volwassenen, maar omdat de effecten zo klein zijn was het aanvankelijk moeilijk om uit te vissen hoe Ikaros het immuunsysteem beïnvloedt,” vertelt professor Adrian Liston (VIB-KU Leuven), die aan het hoofd van het labo voor translationele immunologie staat. “Bij deze familie gaat het om een genetische wijziging met grotere gevolgen, die dan ook al op jonge leeftijd lupus veroorzaakt. Maar net door het grotere effect konden we nu uitklaren op welke manier het defecte Ikaros de immuunreactie verstoort.”

Hoewel het gaat om een zeldzame vorm van lupus helpt deze doorbraak om het hele plaatje beter in kaart te brengen, bevestigt Prof. Carine Wouters, kinderreumatoloog aan UZ Leuven, die samen met prof. Liston de studie leidde: “Het mechanisme dat we bij deze patiënt ontdekten kan ook een rol van betekenis spelen bij andere patiënten. Nu we bij deze persoon begrijpen wat er fout loopt kan dat ook helpen om voor anderen meer gerichtere therapieën te ontwikkelen.”